CHP’nin Boykot Çağrısı ve Ekonomiye Etkileri
Türkiye’de son haftalarda CHP’nin boykot çağrısı ve etkileri yoğun bir şekilde tartışılıyor. Muhalefet, tüketim boykotunu demokratik bir tepki olarak nitelerken hükümet bunun ekonomiye zarar vermeye yönelik bir hareket olduğunu vurguluyor.
Anadolu Ajansı’nın 3 Nisan tarihli haberine göre, 1 Nisan’da 14 milyar TL olan kartlı harcamalar, 2 Nisan’da 28 milyar TL’ye yükseldi. Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine dayandırılan haberde, söz konusu miktarın saat 00.00-17.00 aralığını kapsadığı belirtildi.
Kartlı Harcamaların Durumu
Türkiye’de kartlı harcamalara ilişkin veriler BKM ve Merkez Bankası (TCMB) tarafından ayrı ayrı açıklanıyor. BKM kamuya açık bir şekilde harcamaları aylık, TCMB ise haftalık bazda açıklıyor. TCMB’nin 2 Nisan boykotunun da yer aldığı haftaya ilişkin harcama verilerine göre, 4 Nisan haftasında kartlı harcama tutarlarının bir önceki haftaya göre yüzde 24.1 düşerek 320.9 milyar liraya gerilediği görünüyor.
İşlem adetlerinde de haftalık yüzde 14.7’lik bir gerileme kaydedilmiş. Ancak sadece bu verilere dayanarak boykotun etkili olup olmadığına karar vermek doğru olmayabilir. Çünkü tüketici davranışlarındaki ‘bayram’ etkisi gibi faktörler de göz önünde bulundurulmalıdır.
Online Harcamalardaki Değişimler
Bayram döneminde yaşanan düşüşlerin önemli bir kısmı harcamalarda en yüksek paya sahip olan internet üzerinden yapılan alışverişlerde yaşandı. TCMB verilerine göre, toplam kartlı harcamaların yüzde 26.8’ini oluşturan internet üzerinden yapılan harcamalar 4 Nisan haftasında bir önceki haftaya göre yüzde 36.3’lük düşüşle 86 milyar liraya geriledi.
Özellikle giyim ve aksesuar alımlarında yaşanan farklılık dikkat çekici. 4 Nisan haftasında kartla yapılan giyim ve aksesuar harcamaları yüzde 26.3, market alışverişi harcamaları yüzde 18 düşerken yemek harcamaları yüzde 22.4 yükseldi.
Sonuç olarak, boykotun ekonomik etkileri üzerine yapılan yorumlar için tek bir haftalık verinin yeterli olmadığı belirtiliyor. Ülkenin genel ekonomik durumu, tüketicinin güven seviyesi, enflasyona dair beklentiler gibi birçok faktörün satın alma kararlarını etkilediği unutulmamalıdır.
