Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu, tüketici yorumları ve finansal hizmetlerle ilgili reklamlara yönelik aldığı kararlarda toplam 30,2 milyon TL idari para cezası ve çeşitli yaptırımlar uyguladı.
Bakanlık tarafından yapılan açıklamaya göre, Reklam Kurulu’nun 14 Şubat 2025’te gerçekleştirilen 354. toplantısında ele alınan 205 dosyadan 183’ü mevzuata aykırı bulundu. Ayrıca bir dosya hakkında tedbiren durdurma kararı verildi. Mevzuata aykırılığı tespit edilen 183 dosya için durdurma cezası ile birlikte toplam 30,2 milyon TL idari para cezası uygulanırken, 37 dosyada tüketici mağduriyetlerini önlemek amacıyla erişim engeli tedbiri getirildi.
Kurulun gündeminde, tüketicilerin ekonomik tercihlerini etkileyen reklam ve ticari uygulamalar yer aldı. Özellikle tüketici yorumları, internet sitesi tasarımları ve finansal reklamlara ilişkin denetimler öne çıktı.
Kaynağı Doğrulanmamış Tüketici Yorumlarına İnceleme
Tüketicilerin satın aldıkları ürün veya hizmetlerle ilgili deneyimlerini paylaştıkları yorumlar ve derecelendirme sistemleri, dijital alışverişlerde önemli bir karar unsuru haline geldi. Ancak bu yorumların manipüle edilmesini önlemek amacıyla, yalnızca ilgili ürünü veya hizmeti satın alan tüketicilerin değerlendirme yapabilmesine yönelik doğrulama yükümlülüğü getirildi.
Bu kapsamda yapılan incelemelerde, bir firmanın “Tesis Yorumları” başlığı altında sunduğu değerlendirmelerin, satın alma doğrulaması yapılmadan “Google” sistemlerinden alındığı belirlendi. Google’da yer alan yorumların, hizmeti gerçekten satın alan kişiler tarafından yapılıp yapılmadığının tespit edilememesi nedeniyle, bu uygulamanın haksız ticari uygulama olduğu değerlendirildi. Reklam Kurulu, bu tür yorumların internet sitelerinde kullanılması halinde uyarı ibaresi bulunsa dahi durdurma cezası ve idari para cezası uygulanmasına karar verdi.
“Karanlık Ticari Tasarımlar”a Yönelik Denetimler Sürüyor
Karanlık ticari tasarımlar, özellikle çevrimiçi platformlarda tüketicilerin bilinçli karar alma süreçlerini sekteye uğratan ve onları belirli ekonomik tercihlere yönlendiren uygulamalar olarak biliniyor.
Reklam Kurulu, resen yürüttüğü incelemeler kapsamında, karanlık ticari tasarımlar kullanarak tüketicileri yanıltan firmalara yönelik yaptırımlarını sürdürüyor. Son toplantıda, abonelik hizmetlerine ilişkin iptal süreçlerini zorlaştıran, kullanıcıları yanıltan ara yüz tasarımlarına sahip firmalara durdurma ve idari para cezası uygulanmasına karar verildi.
Finansal Hizmet Kampanyalarına Yaptırım
Finansal tüketici işlemleriyle ilgili olarak bankalar nezdinde yapılan denetimlerde, kampanyalarla ilgili yanıltıcı reklamlar tespit edildi. Bazı kampanyalarda ana vaadin istisnalarına dair tüketicilere yeterli bilgilendirme yapılmadığı, genel bir kampanya olmasına rağmen müşteri olmayan tüketicilere “özel” gibi lanse edildiği belirlendi. Reklam Kurulu, bu tür yanıltıcı kampanyalar için durdurma ve idari para cezası uygulanmasına hükmetti.
