Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi’nden Dünyanın İlk Gazlı Alev Dedektörü Geliştirildi

NÜRDAM’dan İlk Gazlı Fotokatot Tabanlı Alev Dedektörü

Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi NÜRDAM’da dünyanın ilk gazlı fotokatot tabanlı alev dedektörü geliştirildi. Patent başvurusu yapılan gazlı alev dedektörünün fikir hakkı NÜRDAM Müdürü Doç. Dr. Yalçın Kalkan’a ait. İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa’dan Doç. Dr. Arif Kösemen ve Prof. Dr. Sadullah Öztürk dedektörün geliştirilmesine katkı sağladı. Dedektörün elektronik devre kartı ise BAİBÜ Elektronik Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Rıfkı Terzioğlu tarafından geliştiriliyor. Yerli imkanlarla üretilen gazlı alev dedektörü, yarı iletken dedektörlerin aksine 360 derece açıda, 100 metrenin üzerinde alev tespiti yapabiliyor.

“Mevcut Dedektörlerin Özellikleri Kısıtlı”

NÜRDAM Müdürü Doç. Dr. Yalçın Kalkan, mevcut dedektörlerin özelliklerinin kısıtlı olduğunu belirtti. Yangın dedektörleriyle karıştırılmaması gerektiğini vurgulayan Kalkan, “Ultraviyole ışığı tespit eden dedektörlerin teknolojileri şu anda yarı iletkendir. Bunlar radyasyon hasarı açısından oldukça kısa ömürlüdür. Bunun dışında algılama mesafesi olarak 25 metre gibi bir sınıra sahip olup, algılama açısı olarak en fazla 120 dereceye kadar bir algılama açısına sahiptir” dedi.

“Sınırları Ortadan Kaldırmış Durumdayız”

Doç. Dr. Kalkan, geliştirdikleri gazlı dedektör çözümüyle sınırları ortadan kaldırdıklarını belirterek, “Dünyada ilk defa gazlı teknoloji kullandığımız için algılama açısını 360 dereceye çıkarmış durumdayız ve her açıyı da test ettik. Bunun dışında algılama mesafesi olarak 100 metreyi aştık. Şu anda bir buçuk katını aşmış durumdayız. Bunlar da TÜBİTAK’ın hakem raporlarında yer almıştır” dedi.

Gazlı dedektörün, muadillerine göre algılama süresinin çok kısa olduğunu belirten Doç. Dr. Kalkan, “Algılama süresi olarak mevcut teknolojilerin sinyal üretme kapasitesi saniyelerle ölçülüyor. Bizim mikrosaniyelerde sinyal üreten bir dedektörümüz mevcut. Tamamen yerli teknoloji, üniversitemize ait. Uluslararası PCT patent başvurusu yapılmıştır. Bunun dışında ilk defa içerisinde kullanılan gaz karışımları tarafımızdan geliştirildi” diye konuştu.

“Önümüzdeki Yaz Kullanılabilecek”

Doç. Dr. Kalkan, dedektörün 2026 yaz ayına hazır olacağını belirterek, “İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa’dan Prof. Dr. Sadullah Öztürk ve Doç. Dr. Arif Kösemen’in de dedektörün geliştirilmesinde büyük emeği var. Aslında biz bu arkadaşlarımızla birlikte 5 yıl önce bu yolculuğa başladık. Şu anda proje devam ediyor. Teknolojinin endüstriyel hazırlığı tamamlandı. Firma, uluslararası sertifikalara başvuracak aşamada. Ümit ediyorum ki önümüzdeki yaz orman yangınlarını tespit etmek için en azından pilot bölgelerimizde yerli ve milli alev dedektörlerimizi kullanabileceğiz. Ayrıca araçlarımıza yakıt aldığımızda, yakıt istasyonlarımızda da kendi alev dedektörlerimiz olacak diye ümit ediyoruz” şeklinde konuştu.