Yapay zekâ tabanlı psikolojik destek uygulamaları son zamanlarda artmaktadır. Kullanıcılar, 7/24 erişim, anonimlik ve düşük maliyet gibi avantajlar sunan bu sistemlerle ilgili olarak “Gerçek bir terapinin yerini alabilir mi?” sorusunu sormaktadır.
Etlik Şehir Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Tayfun Öz, yapay zekânın insanın iç dünyasındaki süreçlerde sınırlarının iyi anlaşılması gerektiğini belirtti.
Dr. Tayfun Öz, “Terapi iki kişi arasında kurulan iyileştirici ilişkidir” diyerek terapinin sadece semptomları azaltan tekniklerden ibaret olmadığını vurguladı. Yapay zekâ uygulamalarının psikoeğitim, duygu-düşünce takibi ve bilişsel-davranışçı becerilerin hatırlatılması gibi alanlarda faydalı olabileceğini ancak terapinin temelindeki ilişkisellik, etik sorumluluk ve kişiye özgü anlamlandırma katmanlarını sağlayamayacağını ifade etti.
Psikiyatri Uzmanı Öz, anonimlik ve erişim kolaylığının duyguları paylaşmayı kolaylaştırabileceğini ancak kalıcı iyileşmenin genellikle duygularla yüzleşmeyi ve güvenilir bir insanla ilişki kurmayı gerektirdiğini söyledi.
Dr. Öz, yapay zekânın empatiyi taklit edebileceğini ancak gerçek empatinin kelimelerle kurulamayacağını belirtti. Empatinin canlı bir süreç olduğunu vurgulayarak dijital sistemlerin duygusal bağlantıyı zayıflatabileceğini ifade etti.
Öz, dijital araçların terapiye giriş kapısı olabileceğini söyleyerek ancak bu araçların insan temasının yerine geçmeden destekleyici bir rolde olması gerektiğini vurguladı.
Uzman, yapay zekânın reddedilmemesi gerektiğini ancak sınırlarının net bir şekilde belirlenmesi gerektiğini dile getirdi. Karmaşık klinik durumlarda ve derin psikolojik süreçlerde insanın varlığının önemine işaret etti.
Dr. Tayfun Öz, gelecekte insanların kolay erişim ve yargılanmama rahatlığı nedeniyle yapay zekâya ilk başvurabileceğini ancak kalıcı değişim ve gerçek bağ kurmanın sadece insanlar arasında mümkün olacağını vurguladı.
