Türkiye’de birçok şehirde hava sıcaklığı 40 dereceyi aşarken, bazı illerde yeni sıcaklık rekorlarının kırılması bekleniyor. Temmuz sonu ve ağustos ayının ilk haftasında görülen Afrika kökenli eyyam-ı bahur sıcaklarının etkisinde olduğunu belirten Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş, “Eyyam-ı bahur halk arasında cehennem sıcakları, çöl sıcakları, Afrika sıcakları da deniyor. Bu dönem kara, deniz ve okyanusların ısındığı, Kuzey Yarım kürenin en sıcak günlerine karşılık geliyor. Türkiye bu dönemde hem kuzey Afrika kaynaklı çöl sıcaklıkları, hem de muson alçak basıncının ve onunla bağlantılı bir alt atmosfer sıcak hava dilinin, kuzeybatıya doğru ilerlemesinin bir sonucu olarak Arabistan, İran ve Orta Doğu kaynaklı çok sıcak tropikal hava kütlelerini taşıdığı ardışık, çok sıcak ve bazen de ekstrem sıcak hava koşullarından etkileniyor” şeklinde konuştu.
“Rüzgarın kuvvetli olduğu günlerde orman yangını riski yüksek”
Türkiye’yi çevreleyen Ege, Akdeniz ve Karadeniz’in sularının ısındığını vurgulayan Prof. Dr. Türkeş, “Bu dönemde yüksek sıcaklıklar nedeniyle buharlaşma da yüksek olacağı için denize ya da büyük göllere komşu kıyı bölgelerinde havanın nemi de yüksek oluyor. Bu hava koşullarında dışarıya çıkmak özellikle yaşlıların, bebek ve çocukların, hamilelerin, kalp damar, akciğer, astım gibi belirli hastalık gruplarının, yoksulların, evsizlerin, güneş altında çalışan emekçilerin ve diğer pek çok canlının sağlığı açısından uygun değil. Ayrıca eyyam-ı bahur aylarında yüksek hava sıcaklıklarının yanı sıra rüzgarın kuvvetli olduğu günlerde orman yangını riski yüksek” ifadelerinde bulundu.
Ülkemizde haziran sonundan beri hava sıcaklıklarının genellikle normallerin üzerinde olduğunu belirten Prof. Dr. Türkeş, “Bu yaz en az 3 sıcak hava dalgasını hissettik. Ne yazık ki 23 Temmuz’dan başlayarak en az 5 gün boyunca Türkiye’nin batı, iç batı ve güney bölgelerindeki illerde 36-44 santigrat derece arasında, Güneydoğu’da bazı illerde ise 45-46 santigrat derece arasında değişen yüksek hava sıcaklıklarıyla karşılaşacağız. Kıyı bölgelerinde de bunaltıcı ve sıcak hava koşulları etkili olacak” dedi.
“Her yıl bir öncekinden sıcak”
Türkiye’de sıcaklık rekorunun 2 yıl önce Eskişehir’in Sarıcakaya ilçesinde 49.5 derece olarak kırıldığını hatırlatan Prof. Dr. Türkeş, Türkiye’de rekor sıcaklıklarının sıklığında, süresinde ve şiddetinde sürekli bir artış eğilimi olduğunu belirtti. Küresel ısınma nedeniyle hem küresel hem de bölgesel ölçekte hava sıcaklıklarının neredeyse her yıl bir öncekinden daha sıcak olmaya başladığını ifade eden Prof. Dr. Türkeş, “Türkiye’nin büyük bir bölümünde ortalamalardan en az 4-8 santigrat derece daha yüksek hava sıcaklıkları bekliyoruz. Bazı illerde yeni sıcaklık rekorları da kırılacak. En yüksek rekor sıcaklıklar Türkiye’nin batısında ve güneyinde görülüyor. Genellikle çok sıcak, bunaltıcı hava, deniz kıyısında oluyor ama rekorlar deniz kıyısında kırılmıyor. Çünkü deniz etkisi var” şeklinde konuştu.
