Deniz Çayırları Türkiye Denizlerinde Varlığını Sürdürüyor
Halk arasında “deniz eriştesi” olarak da bilinen Posidonia oceanica, Türkiye’de bulunan 5 deniz çayırı türünden en yaygın olanı. Akdeniz ekosistemi ve Marmara’da görülen Cymodocea nodosa ise diğer bir yaygın tür olarak biliniyor.
Bunun dışında Zostera marina, Zostera noltei ve Süveyş kanalı aracılığıyla Doğu Akdeniz’e, oradan da Türkiye’nin Akdeniz kıyılarından Kuzey Ege’ye doğru yayılışını sürdüren Halophila stipulacea deniz çayırları Türkiye denizlerinde varlığını sürdürüyor.
“Deniz Çayırları Küresel Isınma ve İklim Değişikliğiyle Mücadelede Önemli Rol Oynuyor”
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı ve deniz biyoloğu Prof. Dr. Ergün Taşkın, deniz çayırlarının küresel ısınma ve iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir biyolojik unsurlar olduğunu belirtti. Taşkın’a göre deniz çayırları, birçok canlı için yuvalama, saklanma ve beslenme alanı sağlıyor.
Taşkın, deniz çayırlarının dünyaya en önemli katkılarının karbon tutma kapasiteleri olduğunu da vurgulayarak, tuttukları karbonu yapraklarında, köklerinde ve kumun içinde hapsettiklerini ve bu karbondioksiti klorofil sayesinde oksijene çevirdiklerini ifade etti. “Tüm bu nedenlerden dolayı deniz çayırlarının korunması gerekiyor. Ne kadar çok alanı kaplarsa sağladığı biyoçeşitlilik, küresel ısınmayla mücadelede, zemini tutma durumu ve kıyı yapısını koruma açısından önemli canlılar durumuna geliyorlar.” şeklinde konuştu.
“Türkiye’deki Deniz Çayırları 1145 Deniz Canlısı Türüne Ev Sahipliği Yapıyor”
Türkiye’de 95 bin 500 hektar deniz çayırı alanı bulunduğunu belirten Taşkın, bu alanın taramaların tamamlanmasıyla 120-130 bin hektarı bulabileceği tahmininde bulundu. Türkiye’deki deniz çayırlarının 1145 deniz canlısı türüne ev sahipliği yaptığını da dile getirdi.
Taşkın, deniz çayırlarının dağılımı hakkında şu bilgileri paylaştı: “66 bin hektarı Ege Denizi kıyılarında bulunuyor. Bunun 46 bin 500 hektarı Kuzey Ege’de, 19 bin 500 hektarı ise Güney Ege kıyılarında yer alıyor. Ayrıca Marmara Denizi’nde 26 bin 500 hektarlık Posidonia oceanica varlığı, Akdeniz’de ise 2 bin 950 hektarlık bir alanda deniz çayırı mevcut.”
“Deniz Çayırları Küresel Isınma ve İnsan Faaliyetlerinden Etkileniyor”
Son 10 yılda deniz çayırlarının derinlerden daha sığ, daha kıyısal alanlara çekildiğini gözlemlediklerini belirten Taşkın, bunun nedenlerinin deşarj sularının denize bırakılmasıyla oluşan kirlilik ve aşırı avcılık ile turistik faaliyetler olduğunu ifade etti.
Deniz çayırlarının varlığını tehdit eden unsurları sıralayan Taşkın, “Kıyılarımızda artık yaz döneminde 30 dereceleri bulan, hatta 30 derecelerin üzerine çıkabilen bir su sıcaklığı mevcut. Deniz çayırları hem küresel ısınmadan hem insan faaliyetlerinden hem de yüksek tuzluluktan etkileniyor. Bu nedenle Doğu Akdeniz’den çok artık Kuzey Ege’de varlıklarını daha sabit tutmuş durumdalar.” şeklinde konuştu.
Taşkın, Türkiye’deki deniz çayırlarının yayılışı, barındırdığı türler, izleme ve gözlemleme çalışmaları hakkında detaylı bilgiye ulaşmak için “Deniz Çayırları: Yayılışı, İzlenmesi, Korunması ve Restorasyonu” adlı kitabı yayımladıklarını da belirtti.
