Marmara Denizi’nde Deprem Sonrası İstanbul’da Trafik Yoğunluğu
Marmara Denizi’nde meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki deprem ve yaşanan artçı depremlerin ardından İstanbul’da trafik yoğunluğu oluştu. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin verilerine göre, depremin etkisiyle trafik yoğunluğu yüzde 75’e kadar çıktı ve bazı araçlar yolda kaldı.
Yaşanan arızaların sebepleri çeşitli olabilir ancak birçok araç sahibi, araçlarında ‘şanzıman’ uyarısı alarak yolda kaldıklarını belirtti. Bu durum otomatik şanzımanlara olan ilgiyi artırdı.
Satılan Otomobillerin Yüzde 92’si ‘Otomatik’
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre, Türkiye’de 2024 yılında 980 bin adedin üzerinde otomobil satışı gerçekleşti ve bu satışlar tüm zamanların rekorunu kırdı. Bu otomobillerin yüzde 92’sinde otomatik şanzımanlar bulunuyor. Bu rakamlar, otomatik şanzımanlı araçların tüketici tarafından giderek daha fazla tercih edildiğini gösteriyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye’deki araçların yüzde 52’sini otomobiller oluşturuyor. TÜİK’nin açıkladığı verilere göre, yollarda 16 milyondan fazla otomobil bulunuyor ve her yıl 800 binden fazla sıfır kilometre otomobil satışı gerçekleşiyor. Bu da otomatik şanzımanlı araç sayısının hızla arttığını gösteriyor.
Dört Farklı Teknoloji Bulunuyor
Otomatik şanzıman sistemleri genel olarak dört farklı kategoriye ayrılıyor. Tork konvertörlü şanzıman, tek kavramalı otomatik şanzıman, çift kavramalı otomatik şanzıman ve diğerleri olarak sınıflandırılabilir. Bu sistemlerin her birinin kendine özgü avantajları ve dezavantajları bulunuyor.
Çift kavramalı otomatik şanzımanlar, diğer sistemlere göre daha yüksek maliyetli olmalarına rağmen daha hızlı vites geçişine imkan tanıyor. Ancak, yüksek performanslı veya sıkışık trafik gibi koşullarda aşırı ısınma sorunu yaşayabiliyor. Bu nedenle düzenli bakım ve kontrol büyük önem taşıyor.
Kullanım Tekniği Ömrü Uzatabilir
Çift kavramalı otomatik şanzımana sahip araçların kullanımında bazı tekniklerin uygulanması, şanzımanın ömrünü uzatabilir. Örneğin, sıkışık trafikte manuel moda geçerek kullanmak veya yoğun trafikte şanzımanı N konumunda bekletmek gibi yöntemler kavramanın ömrünü uzatabilir.
Üreticilerin tavsiyelerine göre, özellikle eğimli yerlerde aracı park ederken, önce park frenini kullanıp ardından P konumuna almak da şanzımanın sağlığı açısından önem taşıyor.
‘SONSUZ ORANLI’ Otomatik Şanzımanlar: Güncel Teknoloji
Günümüzde birçok otomobil markası tarafından tercih edilen bir diğer otomatik şanzıman türü olan Sürekli Değişken Oranlı Şanzıman (CVT), vites oranlarının sürekli değiştiği bir sistem olarak öne çıkıyor. Bu sistem, bazıları tarafından ‘sonsuz oranlı’ olarak da adlandırılıyor.
CVT sistemi, aracın devri arttıkça diğer şanzıman türlerinde olduğu gibi bir vites değişimi yapmayarak maksimum torkun tekerlere iletilmesini sağlar. Bu da devrin sabit kalmasını ve hızın artmasını sağlar.
Diğer otomatik şanzıman türlerinden farklı olarak CVT sistemi, sürüş keyfi açısından bazı eksiklikler yaşatmasa da ısınma gibi problemlere neden olmaz. Bu nedenle CVT şanzıman sistemi, günümüzde birçok hibrit araçta tercih ediliyor.
Sonuç olarak, otomobil satın alırken içten yanmalı motor, hibrit veya elektrikli güç seçeneklerine karar verdiğimiz gibi, kullanım alışkanlıklarımıza göre şanzıman türünü de göz önünde bulundurmak faydalı olabilir. Özellikle içten yanmalı bir motor veya hibrit teknolojiye sahip bir araç satın alındığında, aracın üzerinde bulunan şanzıman teknolojisini tanıyarak kullanmak, ileride oluşabilecek yüksek maliyetli arızaları önlemek açısından önemli olacaktır. Bu şekilde şanzımanın kullanım ömrünün de artacağı belirtiliyor.
