ABD, Üretimde Yeniden Canlanma Peşinde
Hedef net: ABD’de üretimi yeniden canlandırmak ve sanayiyi ülke içine çekmek. Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Amerikan ürünlerini ülkede üreten şirketlere düşük vergi, ucuz enerji ve kolay regülasyon vaat ediyor. Ancak bu teorik planın pratiğe yansımasının bedeli oldukça ağır olabilir.
Dünya Borsaları Etkilenecek
İlk çarpan etkisi, dünya borsalarında yaşanacak. Özellikle Çin ve Avrupa zaten ekonomik kırılganlıklar yaşıyor. Çin üretim fazlası ve deflasyonla boğuşurken, Almanya dahil Avrupa’da sanayi yavaşlamış durumda. Yeni tarifeler, bu kırılgan zeminde bir sarsıntı yaratabilir.
Karşılıklı misilleme vergileri ise, ABD’yi de ekonomik durgunluğa itebilir. ABD’nin dış ticaret açığı nedeniyle ithalatın kısa sürede yerli üretimle ikame edilmesi imkânsız. Bu da ithal malların fiyatını artırır ve enflasyonun fitilini ateşler.
Enflasyon yükselirse, tüketici harcamaları daralır. 2023 baharında yaşanan bankacılık krizine benzer bir süreç yeniden başlayabilir. Tasarruflar borsadan çekilip altın ve dayanıklı mallara yönelirse, bu durum hem enflasyonu körükler hem de finansal istikrarsızlığı tetikler.
İşgücü Açığı ve Doların Değeri
Trump’ın göçmen karşıtı politikaları, sanayi üretimini artırmak isteyen bir ekonomi için büyük bir işgücü açığı yaratır. Kalifiye işçi sıkıntısı, üretim maliyetlerini artırır, bu da tekrar enflasyonu tırmandırır.
Artan enflasyon, doların euro ve yuan karşısında değer kaybetmesine neden olur. Bu da ithalatı daha pahalı hale getirir. Öte yandan, Trump’ın uygulamaya soktuğu vergi indirimleriyle birleşen bu süreç, bütçe açığını daha da büyütecektir.
Çözüm için Fed’e faiz indirimi ve yeni bir parasal genişleme çağrısı yapılması muhtemel. Ancak bu da enflasyonu daha fazla artırır ve doları zayıflatır.
Trump’ın bu adımı, bilinçli olarak enflasyon yaratmak ve borçları eritmek amacını taşıyor olabilir. Ancak borçların karşı tarafı halkın birikimi ve özel sektörün sermayesidir. Yani bu yöntem, halkı fakirleştirerek devlet borcunu azaltmak anlamına gelir.
Sonuç: Tüketim Düşer, Üretim Azalır
Sonuç: tüketim düşer, üretim azalır, büyüme durur. Hem ABD hem dünya için yaşam standardı düşer ve bu da siyasi çalkantıları beraberinde getirir.
Trump, geçmişte de benzer açıklamalardan sonra geri adım attı. Bu nedenle, tarifelerin uygulanmadan ertelenmesi veya iptal edilmesi olasılığı güçlü. Ancak geri adım atılmazsa, birkaç ay içinde siyasi baskılar, toplumsal öfke ve piyasa tepkileri Trump yönetimini sarsabilir.
Trump bu hamlesiyle ya küresel ekonomik düzeni yeniden şekillendirmeye kalkışıyor ya da yalnızca güçlü görünmeye çalışıyor. Ancak her iki ihtimalin de bedeli ağır olabilir
