Emeklilikte Çalışma Süreci ve Nüfus Yaşlanması
Türkiye’de 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı çalışmaya başlayanlar emekli aylıkları kesilmeden 4/a (işçi) ve 4/b (esnaf) statüsünde çalışabiliyorlar. İlk defa sigortalı çalışmaya 1 Ekim 2008 tarihinden sonra başlayanlar ileride emekli olduklarında bir işte çalışırlarsa emekli aylıkları kesilecek. Bu düzenleme mevzuata 2008 yılında girdi. İlk defa sigortalı çalışmaya bu tarihte başlayanların bir kısmı 58-60 yaşında, bir kısmı ise 61-65 yaşları arasında emekli olacak.
Çalışma Çağındaki Nüfus Azalacak
İktisadi İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) 2025 yılı emeklilik raporunda, nüfustaki hızlı yaşlanmaya karşı çözüm olarak emeklilerin aylıkları kesilmeden çalışmalarının teşvik edilmesi önerildi. OECD ülkelerinde 20-64 yaş aralığındaki 100 kişi başına düşen 65 yaş ve üzerindeki kişi sayısı 2000 yılında 22 iken 2025 yılında 33’e çıktı.
Türkiye yüksek hızla yaşlanacak ülkeler arasında yer alıyor. Çalışan başına yaşlı nüfus oranı Türkiye’de 2000-2025 yıllarını kapsayan dönemde ortalama yüzde 7 olarak gerçekleşirken, bu oranın 2025-2050 yıllarını kapsayan dönemde yüzde 20’nin üzerine çıkması bekleniyor. Türkiye 2050-2075 yılları arasında ise Şili, Kolombiya, Kosta Rika, İzlanda, Litvanya ve Meksika ile birlikte yaşlı nüfus oranının en hızlı artacağı ülkeler arasında sayılıyor.
Doğurganlık Oranı Düşüyor
OECD ülkelerinde toplam doğurganlık oranları 1960’lardan bu yana yarı yarıya azaldı. Kadın başına 2,1 çocuk olan nüfus yenileme seviyesinin altında kalan doğurganlık oranı, her gelecek neslin bir öncekinden daha küçük olmasına ve yaşlılık/çalışma yaşı oranının yükselmesine sebep oluyor.
Emeklilikte Çifte Maaş Önerisi
Raporda, doğurganlık hızının düşmesi ve nüfusun hızla yaşlanmasının emeklilik sistemlerinin finansmanının sürdürülebilirliğini tehdit ettiği vurgulandı. Çözüm olarak normal emeklilik yaşından sonra çalışmaya devam edenlerin emekli aylığı almasının önündeki engellerin kaldırılması önerildi. Emekli aylığı alma kurallarının mümkün olduğunca çalışma durumuna bağlı olmaması gerektiği kaydedilen raporda, emeklilerin çalışıp çalışmadıklarına bakılmaksızın hak kazandıkları emekli aylığını alması önerildi.
Emekli Olmak İçin İşten Ayrılma Koşuluna Eleştiri
Türkiye’de çalışanların emekli olabilmesi için iş sözleşmesinin sona erdirilmesi zorunlu. Emekli olduktan sonra aynı iş yerinde çalışmaya devam edilse bile yeni bir iş sözleşmesi yapılması gerekiyor. Bu zorunluluk OECD üyesi 38 ülkeden Türkiye dahil sadece 8 ülkede bulunuyor. Diğer ülkelerde emekli olmak için iş sözleşmesinin sona erdirilmesi zorunluluğu yok.
önemli olan noktaları vurgulamak için başlığı “Türkiye’de Kovid-19 Vakaları Artmaya Devam Ediyor” şeklinde güncelleyebiliriz.
Son günlerde Türkiye genelinde Kovid-19 vakalarında artış yaşanmaya devam ediyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, son 24 saat içinde ülke genelinde 2.000’in üzerinde yeni vaka tespit edildi. Uzmanlar, salgının hala kontrol altına alınamadığını ve vatandaşların tedbirlere uyumunun önemini vurguluyor.
Konu hakkında konuşan sağlık yetkilisi, “Vaka sayılarındaki artış endişe verici bir durum. Vatandaşlarımızın maske, mesafe ve hijyen kurallarına kesinlikle uymaları gerekiyor. Aksi takdirde salgın kontrol altına alınamayabilir” şeklinde uyarılarda bulundu.
Öte yandan, aşı programının hızla devam ettiği ve vatandaşların aşı olmalarının önemli olduğu belirtiliyor. Sağlık Bakanlığı, aşı olmayan vatandaşları aşı olmaya davet ediyor ve aşı randevularının kolaylıkla alınabileceğini hatırlatıyor.
Türkiye’de Kovid-19 vakalarındaki artışın devam etmesi, yetkilileri ve vatandaşları tedbirler konusunda daha dikkatli olmaya yönlendiriyor. Sağlık Bakanlığı, salgının kontrol altına alınması için gereken adımların atılacağını ve vatandaşların sağlığının korunması için çalışmaların sürdürüleceğini belirtiyor.
