Rusya’ya Yapılan Yaptırımlar, Asya Enerji Piyasalarını Sarsıyor

ABD’nin “Rosneft” ve “Lukoil” gibi Rus enerji devlerine uyguladığı son yaptırımlar, Çin ve Hindistan’ı harekete geçirdi. Çin devlet şirketleri, Rus ham petrolü alımlarını durdururken, Hindistan rafinerileri sözleşmelerini gözden geçiriyor. Bu durum, küresel petrol ticaretinde stratejik değişikliklere yol açabilir.

ÇİN’İN DEVLERİ FREN YAPTI

Çin’in dört enerji devi — PetroChina, Sinopec (Unipec), CNOOC ve Zhenhua Oil — ABD’nin yaptırımları sonrası deniz yoluyla Rus ham petrolü alımlarını durdurdu. Uyum riski nedeniyle sigorta, bankacılık ve ödeme sistemlerinin devre dışı kalmasının ardından bu karar alındı.

Çin’in enerji güvenliği stratejisi gereği, Rusya’dan ithal edilen ham petrol oranı yüzde 20’yi buluyordu. Bu nedenle alınan kararın sadece ticari değil, jeopolitik bir mesaj taşıdığı düşünülüyor.

“Eğer Washington bu oyunu sertleştirirse, Pekin hamlelerini dikkatle seçecek.”

Buna rağmen, Çin’in bazı bağımsız rafinerileri sınırlı ölçekte Rus ham petrolü almaya devam ediyor. Ancak bankalar, “ikincil yaptırım” tehdidi nedeniyle ödeme zincirlerini büyük ölçüde kapattı.

HİNDİSTAN’DA SÖZLEŞME ALARMI

Hindistan, Rus petrolünü “indirimli varil” olarak ithal eden en büyük alıcı konumundaydı. Ancak ABD yaptırımlarının ardından Hindistanlı şirketler, “Rosneft” ve “Lukoil” ile yaptıkları uzun vadeli tedarik sözleşmelerini acilen gözden geçirmeye başladı. Rafineriler, yeni sevkiyat alımlarını durdurma kararı alabilir.

Enerji analistleri, bu durumun Hindistan ekonomisinde kısa vadeli dalgalanmalara neden olabileceğini belirtiyor. “İndirimli varillerin” azalması, pompa fiyatlarını artırabilir ve enflasyonu yükseltebilir.

Rafineri yetkilileri ise “yaptırımlara uyum gösterme” bahanesinin ötesinde ABD ile ilişkileri riske atmama motivasyonuna dikkat çekiyor. Zira, ABD’nin “ikincil yaptırım” tehdidi, Hindistan gibi ABD ile savunma ve teknoloji iş birliği yürüten ülkeler için ekonomik bir uyarı niteliğinde.

KÜRESEL ETKİLER: FİYATLAR YÜKSELDİ, LOJİSTİK DARALDI

ABD’nin son yaptırımları, petrol piyasasında yüzde 5’lik ani bir fiyat artışına neden oldu. Asya’da Orta Doğu menşeli ham petrolün spot primleri hızla yükselirken, Rusya dışı arzlar için talep arttı.

Avrupa Birliği’nin yaptırımları ve Rusya’ya getirilen kısıtlamalar, Rusya’nın Asya’ya yönlendirdiği tanker filosunu da etkiledi. Bu durum, navlun maliyetlerini artırarak taşımacılığı daha riskli hale getirdi.

Batılı enerji danışmanlık kurumları, bu durumu “Moskova’nın yalnızca hacim değil, lojistik üstünlüğünü de kaybetmesi” olarak yorumluyor.

MOSKOVA’NIN ÇIKMAZI

Kremlin, yaptırımların “piyasaları istikrarsızlaştırmayı hedeflediğini” savunuyor. Ancak uzmanlara göre, Rusya’nın birim fiyat artışından elde edeceği geçici kazanç, hacim kaybı nedeniyle kısa sürede silinecek.

Moskova’nın elinde kalan en etkili koz, “gölge filo” adı verilen ve üçüncü ülkeler üzerinden yürütülen riskli tanker ağı. Ancak AB ve ABD, bu filoyu da liman ve sigorta denetimleriyle sıkıştırıyor.

Bir Rus enerji danışmanının ifadesiyle: “Bu artık ticaret değil, diplomatik satranç… Ham petrolün fiyatını değil, rotasını belirleyenler kazanıyor.”

YENİ JEOPOLİTİK DENGE

Enerji ticaretindeki bu ani kırılma, küresel enerji haritasını yeniden şekillendiriyor. Çin, ABD’ye karşı “enerji diplomasisinde sessiz direniş” sergilerken, Hindistan Washington ile ticaret ve Moskova ile enerji arasında denge siyaseti izlemeye çalışıyor. Rusya ise Asya’daki “indirimli petrol diplomasisini” koruma mücadelesi veriyor. ABD ve AB ise Rus enerji gelirlerini baskılamayı hedefliyor.

Petrol Savaşında Taşlar Yeniden Diziliyor. Dünya, 20 yıl sonra yeniden “enerji blokları çağı”na giriyor. ABD, Çin ve Hindistan’ın enerji oyunundaki hamleleri, sadece piyasa değil, diplomasi dengelerini de etkiliyor. Dün Rus petrolünü “indirimli fırsat” diye alan ülkeler, bugün “yaptırım korkusuyla” aynı varilden kaçıyor.

yer alan detayları kısaltarak, ana konuyu vurgulayarak haberin özünü koruduk. Başlık olarak da “Türkiye’nin Yerli Otomobili TOGG’un Üretimine Başlandı” şeklinde SEO uyumlu ve dikkat çekici bir başlık seçtik.

Türkiye’nin yerli otomobili TOGG’un üretimine başlandı. İlk prototip araçlar, Bursa’daki fabrikada üretildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Yerli otomobilin seri üretimine başlanması, Türkiye’nin otomotiv sektöründeki gücünü artıracak” dedi. TOGG’un CEO’su Gürcan Karakaş da “Yerli otomobilin üretimine başlamak, Türkiye’nin teknoloji ve mühendislik alanındaki yetkinliğini gösteriyor” açıklamasını yaptı. TOGG’un ilk modeli, elektrikli SUV olacak. Türkiye’nin otomotiv sektöründeki yerli üretim atağının devamı bekleniyor.