Göç ve Demografik Yapı
Ülkemizde doğum oranlarının düşüşü ve nüfusun yaşlanmasıyla birlikte demografik yapıyı bozan temel unsurlar arasında göç de sayılıyor. Göç hareketlerinin sebepleri arasında iklim değişikliği, ekonomik nedenler, çevre ve sağlık sorunları bulunsa da kişisel tercihler de belirleyici olabiliyor. Özellikle su sorunu, aşırı hava olayları, çatışmalar gibi faktörler göçü artırıyor. Kovid-19 salgınının etkisiyle İstanbul gibi metropollerden Anadolu kentlerine tersine göçün arttığı ve bazı illerin nüfusunun azaldığı görülüyor. 6 Şubat depremlerinden etkilenen şehirlerde ise eksi göç yüksek seyrediyor.
Ulusal Güvenlik Tehdidi
Verilere göre İstanbul, Ankara, ve Adana gibi iller en çok göç verenler arasında yer alırken, Çankırı, Ordu ve Sivas gibi iller en çok göç alanlar arasında bulunuyor. Bu tablo aynı zamanda köken memleketlere dönüşü ve kentten kırsal alana geçişi de gösteriyor. Şehir hayatının olumsuz yönlerinden kaçarak daha ucuz, kaliteli ve doğal yaşama yönelenlerin sayısındaki artış dikkat çekiyor. Bu göç eğilimlerinin analiz edilip topluma yönelik teşvik edici tedbirler alınması önem arz ediyor.
3.4 Milyon Kişi İller Arasında Göç Etti
2024 yılı raporlarına göre Türkiye’de bir önceki yıl 3.4 milyon kişi iller arasında göç etti. İstanbul en çok göç alan il olurken, İstanbul’dan en fazla göç veren il yine İstanbul oldu. İstanbul’u Ankara, İzmir, Antalya ve Bursa takip etti. Göçlerin en önemli nedenleri arasında daha iyi konut ve yaşam koşullarına olan talep yer alıyor.
Türkmenistan Uyruklular Türkiye’de En Fazla İkamet İzni Alanlar Arasında
Türkiye’de ikamet izinleri verilen yabancı uyruklular arasında Türkmenistan vatandaşları yüzde 11.1 ile en fazla ikamet izni alan grup oldu. Ruslar yüzde 7.6 ile üçüncü sıraya gerilerken, Azerbaycanlılar yüzde 7.7 ile ikinci sıraya yükseldi.
Türkmenlerin ikamet izinlerinde yüzde 1.2, Azerbaycanlıların izinlerinde yüzde 3 artış görülürken, Rusların izin sayısı aynı kaldı. Kısa dönem ikamet izinleri 488 bin 229’a düşerken, öğrenci izinleri yüzde 0.7 artarak 185 bin 539’a, aile izinleri ise yüzde 2.2 artışla 148 bin 481’e ulaştı.
İstanbul’da yabancı ikameti yüzde 0.5 artışla 532 bin 352’ye yükselirken, Antalya’da yüzde 4.4 artarak 105 bin 377 oldu. Ankara’da ise yüzde 0.6 azalarak 69 bin 667’ye düştü.
Şubat ayında Türkiye’de mükerrerler dâhil edildiğinde 10 bin 585 düzensiz göçmen tespit edildi. En fazla düzensiz göçmen Afganistan (yüzde 28.8), Suriye (yüzde 15.2) ve Mısır (yüzde 7.1) uyruklulardan oluşuyor. Ayrıca, 812 göçmen kaçakçılığı vakası kaydedildi ve 13 kişi insan ticareti mağduru oldu.
Türkiye’de geçici koruma altındaki Suriyeli sayısı yüzde 1.5 azalarak 2 milyon 820 bin 362’ye düştü. İstanbul, Gaziantep ve Şanlıurfa’da ikamet eden Suriyelilerin sayısı da azaldı. Geçici koruma statüsündeki 157 Suriyeli ise üçüncü ülkelere yerleştirildi.
2025 yılının şubat ayında Türkiye’de ikamet izni sayılarındaki artış devam ederken, Suriyelilerin sayısında düşüş yaşanıyor. En çok ikamet izin alanlar Türkmenler, Azerbaycanlılar ve Ruslar olurken, düzensiz göçmenler arasında en büyük orana sahip ülkeler ise Afganistan, Suriye ve Mısır’dır.
